Tại cuộc họp tuần này, Fed tăng lãi suất bao nhiêu không còn quan trọng, mà những gì Chủ tịch Jerome Powell và các đồng nghiệp chia sẻ mới khiến thị trường quan tâm.

Quan trọng là Fed nói gì

Kết thúc cuộc họp ngày 21/9, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dự kiến sẽ tăng lãi suất thêm 75 điểm cơ bản - lần thứ ba liên tiếp trong năm nay. Đồng thời, Fed cũng sẽ đưa ra dự báo hàng quý về lạm phát, nền kinh tế và con đường chính sách tương lai.

Các dự đoán của Fed luôn quan trọng, nhưng lần này chúng thậm chí còn đóng vai trò then chốt hơn bởi các nhà đầu tư đang cố gắng đoán xem lãi suất sẽ tăng cao đến mức nào và các quan chức hình dung tác động của chính sách tiền tệ tới nền kinh tế ra sao.

Chủ tịch Jerome Powell sẽ phát biểu sau khi cuộc họp kết thúc. Giới chuyên gia nhận định, ông Powell sẽ một lần nữa nhấn mạnh quyết tâm khống chế lạm phát của Fed và khó có khả năng đảo ngược việc tăng lãi suất trong tương lai gần.

Chia sẻ với CNBC, ông Rick Rieder - CIO phụ trách bộ phận thu nhập cố định toàn cầu của BlackRock, bình luận: “Tôi nghĩ ông Powell sẽ khẳng định ‘lạm phát cần phải giảm xuống’. Tôi tin là ông ấy sẽ thể hiện thái độ cứng rắn”.

Ở cuộc trao đổi khác, bà Diane Swonk - kinh tế trưởng tại KPMG, gợi ý thêm: “Vấn đề không phải Fed sẽ làm gì, mà là họ sẽ nói những gì sau cuộc họp chính sách tháng 9 này”.

Mặt khác, các dự báo mới của Fed còn được công bố trong bối cảnh ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế giới sắp kéo lãi suất từ mức trung lập lên khu vực hạn chế tăng trưởng hơn và do đó có thể tác động nghiêm trọng hơn đến nền kinh tế.

Giới chức Fed xem 2,5% là mức lãi suất trung lập - tức không thúc đẩy cũng không kiềm chế tăng trưởng. Nếu họ tăng lãi suất thêm 75 điểm cơ bản, lãi suất chuẩn sẽ nằm trong khoảng 3 - 3,25%.

Kỳ vọng lãi suất nhảy vọt

Liên quan đến mức lãi suất quỹ liên bang mà Fed có thể tăng trước khi ngừng chu kỳ thắt chặt chính sách, các nhà kinh tế đã nâng dự báo lên khá cao.

Kỳ vọng lãi suất đã nhảy vọt trong tuần qua, sau báo cáo lạm phát nóng bất ngờ của tháng 8. Thị trường hiện dự đoán rằng Fed sẽ nâng lãi suất lên mức 4,5% vào tháng 4 năm sau, cao hơn trước khi báo cáo được công bố khoảng 0,5 điểm %.

Trái ngược với dự đoán “giảm” của các nhà kinh tế, so với tháng 7, chỉ số CPI của Mỹ trong tháng 8 lại nhích 0,1%. Nếu so với cùng kỳ năm ngoái, CPI tăng 8,3%.

Ông Peter Boockvar - CIO tại Bleakley Advisory Group, nhận xét: “Chỉ số CPI tuần trước đã khiến thị trường điều chỉnh mạnh”.

Cổ phiếu đã bị bán tháo và lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ tăng cao hơn sau bản báo cáo. Lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 10 năm đã tăng lên mức 3,59% trong phiên 20/9 - xác lập mức cao nhất kể từ tháng 4/2011.

Dự báo gần nhất của Fed - được công bố hồi tháng 6, ước tính mức đỉnh lãi suất là khoảng 3,8% vào năm 2023.

Các nhà kinh tế tin rằng Fed sẽ nâng mức dự báo đỉnh lãi suất lên trên 4%. Citigroup cho biết họ thậm chí có thể nhìn thấy một kịch bản mà lãi suất sẽ leo lên hơn 5% nếu Fed cần phải quyết liệt hơn trong cuộc chiến chống lạm phát.

Ở một báo cáo mới, các nhà phân tích của Goldman Sachs kỳ vọng ngân hàng trung ương Mỹ sẽ tăng dự báo lãi suất lên khoảng 4 - 4,25% vào cuối năm nay và thêm một đợt tăng lãi suất nữa để kéo chi phí đi vay chuẩn lên đỉnh 4,24 - 4,5% vào năm 2023.

Sau đó, Fed dự kiến sẽ cắt giảm lãi suất vào năm 2024 và hai lần nữa vào năm 2025, Goldman Sachs hình dung về hướng đi của các nhà hoạch định chính sách.

Nỗi đau trên thị trường lao động

Bà Swonk của KPMG cho rằng một số thiệt hại mà chính sách tiền tệ thắt chặt gây ra sẽ thể hiện trên thị trường việc làm. Tỷ lệ thất nghiệp có thể tăng vọt lên trên 5% vào cuối năm tới.

Hồi tháng 6, Fed dự báo tỷ lệ lạm phát trong năm nay sẽ đạt khoảng 3,7% - bằng với mức của tháng 8. Các quan chức cũng dự kiến tỷ lệ thất nghiệp sẽ leo lên mức 3,9% vào năm 2023 và 4,1% vào năm 2024.

Ông Jim Caron - người đứng đầu bộ phận chiến lược vĩ mô của Morgan Stanley Investment Management, bình luận thêm: “Tôi nghĩ Fed sẽ phải thực sự tăng tỷ lệ thất nghiệp để ghìm cương được lạm phát. Hiện, Fed đang không thể hiện ý đồ này”.

Vị chuyên gia cũng lưu ý rằng việc Fed nâng lãi suất sẽ làm tăng nguy cơ suy thoái. Ông nói: “Bằng cách gia tăng rủi ro suy thoái, bạn sẽ hạ thấp rủi ro lạm phát bởi bạn sẽ kìm hãm được nhu cầu trong nền kinh tế. Fed có thể sẽ hy sinh tăng trưởng trong tương lai”.

Có một số nhà đầu tư đang đặt cược Fed sẽ tăng lãi suất 100 điểm cơ bản tại cuộc họp tuần này, nhưng hầu hết các nhà kinh tế đều nhận định mức tăng 75 điểm. Ông Caron cho hay: “Tôi nghĩ chắc kèo là họ sẽ tăng 75 điểm cơ bản”.

Thông điệp “diều hâu”

Chủ tịch Fed Jerome Powell đang chuyển sang thái độ diều hâu hơn. Ông đã có một bài phát biểu ngắn và trực tiếp tại hội nghị chuyên đề Jackson Hole vào cuối tháng 8.

Vị chủ tịch cảnh báo nền kinh tế có thể phải chịu một vài nỗi đau bởi chu kỳ thắt chặt chính sách của Fed. Ông nhấn mạnh Fed sẽ sử dụng dữ liệu kinh tế làm kim chỉ nan hành động và cũng nhấn mạnh rằng các nhà hoạch định sẽ giữ lãi suất ở mức cao cho đến khi lạm phát giảm bớt.

Ông Michael Gapen - kinh tế trưởng về thị trường Mỹ tại Bank of America, nhận định: “Tôi nghĩ thông điệp của ông Powell sắp tới sẽ giống với khi ở Jackson Hole.

Chủ tịch Fed sẽ đề cập đến các chính sách hạn chế tăng trưởng, rằng các nhà hoạch định sẽ cần phải duy trì lãi suất cao trong một khoảng thời gian nhằm ổn định giá cả trở lại”.

(Theo CNBC)