Trên bàn đàn phám OPEC+ đầu tháng 7 vừa qua, UAE đã khiến thị trường sửng sốt khi công khai chống lại đồng minh thân cận Arab Saudi. Quan sát kỹ hơn, đất nước Trung Đông thực sự có cái lý riêng khi hành động như vậy.
Đầu tháng 7, UAE đã khiến thị trường dầu mỏ bất ngờ khi kiên quyết từ chối gia hạn thỏa thuận kiểm soát sản lượng hiện tại của OPEC+ nếu liên minh này giữ nguyên các điều khoản ban đầu.
UAE đã yêu cầu OPEC+ phải điều chỉnh mức sản lượng cơ sở từ 3,2 triệu thùng/ngày lên 3,8 triệu thùng/ngày vì cho rằng con số của tháng 11/2018 hầu như không phản ánh thực tế sản xuất hiện nay.
Vốn là một trong những đồng minh thân cận nhất của Arab Saudi, UAE đang đi ngược đường với đối tác truyền thống và gây ra bất ổn lớn cho thị trường dầu mỏ thế giới, oilprice.com nhận định.
Hệ quả trước mắt là OPEC+ không thể tăng sản lượng như dự kiến vào tháng 8 tới, như vậy thế giới có thể thiếu hàng triệu thùng dầu thô mỗi ngày ngay khi đà phục hồi kinh tế tiếp tục tăng tốc.
Lần cuối cùng Arab Saudi và UAE xung đột về chính sách dầu mỏ là vào tháng 12 năm ngoái, khi Abu Dhabi để ngỏ ý tưởng rời khỏi OPEC+.
Cuộc tranh chấp trước kết thúc bằng một thỏa thuận đình chiến, nhưng sự đổ vỡ trong đàm phán lần này nghiêm trọng đến mức liên minh OPEC+ không thể thống nhất ngày cho cuộc họp tiếp theo.
Tuy nhiên, đòi hỏi của UAE có cái lý riêng. Đất nước Trung Đông này chỉ đơn giản là đang chuẩn bị cho một thế giới mà thị trường dầu mỏ không còn bùng nổ, hay nói cách khác UAE đang cố gắng tận dụng mọi lợi thế của dầu thô trước khi nhu cầu bắt đầu giảm không phanh. Đó là nhận định do nhiều nguồn tin trong ngành của Wall Street Journal (WSJ) đưa ra trước sự thay đổi chính sách của UAE.
"Đây là thời điểm thích hợp để UAE tối đa hóa giá trị của nguồn dầu thô trong nước, đặc biệt là khi chúng còn có giá trị", WSJ dẫn lời một nguồn tin cho hay. "Mục đích là để chính phủ có ngân sách để đa dạng hóa hoạt động kinh tế, vừa mở mỏ dầu mới vừa tạo ra các nguồn thu mới".
Trên thực tế, Nga cũng đang thực hiện chiến lược tương tự. Nhà sản xuất dầu thô lớn thứ ba trên thế giới có đủ dầu để duy trì sản lượng ở mức hiện tại cho đến năm 2080 và có đủ khí đốt cho 103 năm nữa. Song, Nga đang đầu tư hàng tỷ USD vào các mỏ dầu mới ở Đông Siberia.
Theo ước tính của oilprice.com, siêu dự án Vostok mà Nga đang theo đuổi có thể khai thác được khoảng 100 triệu tấn dầu thô mỗi năm. Xu hướng trên diễn ra trong bối cảnh nhiều tổ chức cảnh báo rằng nhu cầu dầu thô sắp đạt đỉnh.
Không còn nhiều thời gian
Gã khổng lồ BP của Anh dự đoán rằng trong trường hợp xấu nhất, nhu cầu dầu thô hiện đã đạt đỉnh và trong kịch bản khả quan nhất, nhu cầu sẽ đạt đỉnh vào năm 2030. Tập đoàn Equinor của Na Uy cho rằng, nhu cầu dầu thô sẽ đạt đỉnh vào khoảng năm 2027 hoặc 2028.
Còn Rystad Energy nhận thấy nhu cầu có thể đạt định trong vòng 5 năm tới, trong khi Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) tin rằng nhu cầu sẽ lên mức cao nhất trong thập kỷ tới. Nhìn chung, các dự báo đều nằm trong phạm vi của năm 2030.
Điều đó có nghĩa là Nga, UAE và các nhà sản xuất lớn khác còn lại rất ít thời gian để đa dạng hóa nền kinh tế khỏi dầu thô - mặt hàng xuất khẩu và cũng là một trong các nguồn thu ngân sách chính.
Tuy nhiên, các nước này vẫn cần tiền để thúc đẩy mục tiêu đa dạng hóa nền kinh tế. Nguồn thu khả thi nhất chính là từ xuất khẩu dầu thô.
Đó chính là lý do tại sao UAE chống lại các đối tác OPEC. Như bất kỳ nền kinh tế nào khác, UAE vẫn phải tìm hướng đi cho riêng mình.
"Thị phần là yếu tố then chốt", giám đốc một công ty dầu mỏ tại UAE chia sẻ với WSJ. "Chúng tôi muốn thị phần lớn hơn để thu được nhiều tiền nhất từ nguồn dự trữ dầu mỏ trong nước, đặc biệt là khi chúng tôi đã chi hàng triệu USD để phát triển chúng".
Tương tự các nhà khai thác khác tại vùng Vịnh, UAE phải phụ thuộc vào nguồn thu từ dầu thô để nuôi sống nền kinh tế trong nhiều thập kỷ qua. Để đưa đất nước thoát khỏi sự lệ thuộc vào dầu thô, UAE buộc phải bơm thêm dầu ra thị trường để tăng tối đa nguồn thu ngân sách nhằm mục đích đa dạng hóa nền kinh tế.
(Theo Wall street Journal)
